ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΚΑΝΔΑΛΗΣ
That which
enchances
performance
prevents
injury
– Larry Hamilton
Ο μυοσκελετικός πόνος αναφέρεται σε επώδυνα ερεθίσματα που προκαλούνται από στοιχεία του ερειστικού συστήματος όπως οστά, αρθρώσεις, σύνδεσμοι, τένοντες, μύες κ.τ.λ. Τμήμα του μυϊκού πόνου αποτελούν τα σημεία σκανδάλης Σ.Σκς (Trigger Points TrPs). Τα σημεία σκανδάλης εμφανίστηκαν στη διεθνή βιβλιογραφία με ποικίλες διαγνώσεις (1904) 1,2 και προτεινόμενους τρόπους αντιμετώπισης (1938-1939) 3,4 για να καταλήξουν οι J. Travell και D. Simons (1995) 5 να αποδείξουν την παρουσία τους και να παραθέσουν τρόπο αντιμετώπισής τους.
Το Αμερικάνικο Κολλέγιο των Ρευματολόγων χρησιμοποιεί τα σημεία σκανδάλης στην κλινική διάγνωση της Ινομυαλγίας (Fibromyalgia) όπου μεταξύ και άλλων κριτηρίων, ο ασθενής πρέπει να παρουσιάζει πόνο σε 11 από 18 συγκεκριμένα σημεία πίεσης 6. Επιδημιολογικές έρευνες έδειξαν ότι τα ΣΣκς αποτελούν το 74% της πρωταρχικής αιτίας πόνου σε ασθενείς που παρουσιάστηκαν με μυοσκελετικό πόνο σε περιφερειακό κέντρο Υγείας 7.
Η διεθνής βιβλιογραφία έχει προτείνει διάφορους τρόπους και τεχνικές αντιμετώπισης των Σ.Σκς. Η κεντρική ιδέα της αντιμετώπισης είναι να διακοπεί ο κύκλος ‘σπασμός – πόνος – σπασμός’ και να μπορέσει ο μυς που βρίσκεται το σημείο σκανδάλης να βρει ξανά το φυσιολογικό του μήκος (μήκος ηρεμίας). Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει η άρθρωση ή οι αρθρώσεις που κινεί ο μυς να έχουν πλήρες εύρος κίνησης.
Σημεία σκανδάλης, μέθοδοι θεραπείας
Εκτός από την αγωγή που μπορεί να δοθεί από το στόμα για τον πόνο είναι επιβεβλημένη η τοπική θεραπεία των σημείων σκανδάλης. Αξιόλογη επιλογή αντιμετώπισης είναι η χρήση φυσικών μέσων, της γνωστής φυσιοθεραπείας. Η χρήση υπερήχων, θερμότητας, ρευμάτων προκαλούν αγγειοδιαστολή στους συγκεκριμένους μυς και αύξηση της αιμάτωσης και γι αυτό αποτελούν ιδανικό τρόπο έναρξης της κινησιοθεραπείας. Παράλληλα η χρήση της μάλαξης, λασπόλουτρων, ή μαγνητικών πεδίων έχουν προταθεί για τη θεραπευτική τιμετώπιση των ΣΣκς.
Η κινησιοθεραπεία πρέπει να περιλαμβάνει διατάσεις των συγκεκριμένων μυών που παρουσιάζουν τα σημεία σκανδάλης μετά από κατάλληλη προετοιμασία. Υπάρχουν εργασίες που προτείνουν χειροπρακτική, βελονισμό και θεραπευτική άσκηση για την αντιμετώπιση των μυοσκελετικών επώδυνων προβλημάτων10. Τελικός στόχος είναι η επίτευξη του σωστού μήκους ηρεμίας (L0) και η ενδυνάμωση των μυών αυτών για να μην ξαναπαρουσιαστούν τα σημεία σκανδάλης.
always
take good
care of
yourself.
Η τοπική θεραπεία με ξηρό βελονισμό γίνεται με χρήση βελονών βελονισμού μίας χρήσης, καθώς είναι πολύ λεπτές και ανθεκτικές 17. Η τεχνική αυτή έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί ο θεραπευτής να χρησιμοποιήσει περισσότερες από μία βελόνες και να απενεργοποιήσει ‘δορυφορικά’ Σ.Σκς (latent) και να τα προσεγγίσει με μεγάλη ακρίβεια 18. Η έλλειψη χορήγησης φαρμάκου δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιηθεί θεραπεία σε ασθενείς που δεν μπορούν να λάβουν φάρμακα όπως η κορτιζόνη, ή αντιφλεγμονώδη. Επιπλέον μπορεί ο ιατρός να τοποθετήσει βελόνες σε μυς που συμμετέχουν στο πρόβλημα χωρίς όμως να έχουν ιδιαίτερα έντονο πρόβλημα άλλα μπορεί να αναπτύξουν στο μέλλον.
Η θεραπευτική διήθηση πραγματοποιείται με χρήση κοινής σύριγγας με 21– 30 G διάμετρο υπό αποστειρωμένες συνθήκες. Κατά τη θεραπευτική διήθηση στην περιοχή του γλουτού ή στους εν τω βάθει παρασπονδυλικούς μύες (λαγονοψοϊτης) μπορεί να χρησιμοποιηθεί βελόνα της οσφυονωτιαίας παρακέντησης. Πιθανές επιπλοκές της θεραπευτικής διήθησης μπορεί να είναι πνευμοθώρακας, διάτρηση σπλάγχνου ή κάκωση αγγείου. Σε έμπειρα χέρια και εάν τηρούνται οι κανόνες της ασφαλούς διήθησης οι μοναδικές επιπλοκές είναι η εμφάνιση μικρών αιματωμάτων ή μελανιών. Πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι η χορήγηση φαρμάκου ενδομυϊκά στον ασθενή θα απορροφηθεί από τον οργανισμό και πιθανόν να προκαλέσει προβλήματα όπως και κατά την χορήγηση από το στόμα ή άλλη οδό.
Όποια θεραπευτική αντιμετώπιση και αν χρησιμοποιήσουμε, παρεμβατική ή συντηρητική, στη συνέχεια πρέπει να γίνουν ασκήσεις αύξησης εύρους κίνησης για να διατηρήσουμε το θετικό αποτέλεσμα 19. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η αναζήτηση του αιτίου της μυοσκελετικής κάκωσης και άρση των παραγόντων που το δημιουργούν. Πολλές φορές εργονομικές συμβουλές για τη διάταξη του γραφείου ή τη θέση της οθόνης βελτιώνουν τη ποιότητα ζωής των ασθενών και αποτρέπουν την επανεμφάνιση του προβλήματος.